‘Doe iets!’
Najaar 2023 schreeuwt Candace Fails in een Texaans ziekenhuis om hulp voor haar zwangere 18-jarige dochter Nevaeh. Ondanks een bloedvergiftiging weigerden twee andere ziekenhuizen haar de levensnoodzakelijke zorg toe te dienen. Door het draconische abortusverbod in Texas wilden ze geen abortus uitvoeren die Nevaeh’s leven had kunnen redden. Pas in het derde ziekenhuis wilden dokters haar helpen. Maar alle zorg kwam te laat. 
Het is maar één voorbeeld van vrouwen die stierven door de verstrenging of het verbod op veilige abortuszorg in tientallen Amerikaanse staten.   

Nu Trump opnieuw zijn intrek neemt in het Witte Huis zal de situatie in de VS verslechteren, bijvoorbeeld door een verbod op het versturen van abortuspillen. En niet enkel inzake abortus. Niet langer terugbetaling van anticonceptie door de ziekteverzekering en relationele en seksuele vorming beperken tot promotie van onthouding, het ligt allemaal op tafel. 

Verhinder elke discussie: gag them 

Trumps beleid heeft niet alleen impact op de seksuele gezondheid van mensen in de VS, ook de implicaties voor andere landen zijn loodzwaar. Het beste voorbeeld hiervan is de herinvoering van de ‘Global Gag Rule’ die Trump ondertekende.

Die maatregel verbiedt Amerikaanse financiële steun voor organisaties wereldwijd die abortuszorg in andere landen aanbieden, ernaar doorverwijzen of nog maar het thema simpelweg bespreken. Zelfs al ontvingen ze Amerikaans geld voor activiteiten die niets met abortus te maken hebben, zoals testen op hiv en baarmoederhalskanker screening.  

Gevolg: niet enkel de financiering van abortuszorg stopt, maar ook die van seksuele gezondheidsdiensten en voorlichtingsprogramma’s, zoals de aanpak van hiv en moeder-kind zorg.

Zoals in Oeganda, waar Reproductive Health Uganda, een non-profit organisatie die seksuele gezondheidszorg aanbiedt, hun project om moderne anticonceptie zo toegankelijk mogelijk te maken vroegtijdig heeft moeten stoppen. Tijdens het project leidden en bevoorraden ze gezondheidswerkers in rurale gemeenschappen om injecteerbare anticonceptie aan te bieden, zodat vrouwen niet tot aan de kliniek moesten komen. 

Oproep aan België: neem de verantwoordelijkheid op! 

Toen Trump in 2017 zijn intrek nam in het Witte Huis was één van zijn eerste beleidsdaden de ondertekening van de Global Gag Rule. Cynisch detail: hij deed dat in aanwezigheid van bijna enkel welgestelde witte mannen. Voornaamste slachtoffer van hun actie: vrouwen wereldwijd, vaak disproportioneel jong, van kleur en levend in armoede.  

België, Zweden, Denemarken en Nederland reageerden onmiddellijk. Ze lanceerden ‘She Decides’, een coalitie van tientallen landen en internationale organisaties die steun werven voor gezondheidsprogramma’s voor vrouwen wereldwijd. Binnen die internationale coalitie namen verschillende Europese landen – waaronder dus ook ons land - een voortrekkersrol op.  

Maar de situatie is nu helemaal anders. Sommige regerende partijen in Europa zijn Trumps visie genegen en er spelen heel andere zorgen door het onvoorspelbare karakter van Trumps internationale beleid. De rechten van vrouwen wereldwijd lijken ondergeschikt. 

Net zoals in 2017 moet Europa een antwoord bieden op het schadelijke internationaal beleid van Trump. De nieuwe Belgische regering is het aan zijn status als koploper verplicht om opnieuw het voortouw nemen. Maak een internationale coalitie voor toegankelijke gezondheidszorg en vrouwenrechten. 

“Ik ga geen oorlogen beginnen, ik ga oorlogen stoppen”, beweerde Trump in zijn overwinningsspeech. Het tegendeel is waar: Trump zal een nieuwe oorlog starten tegen vrouwen wereldwijd, tegen hun gezondheid en tegen het zelfbeschikkingsrecht over hun eigen lichaam. We rekenen erop dat, in samenwerking met de internationale gemeenschap, de Federale onderhandelaars hierop een antwoord bieden. 

Deze tekst is ondertekend door Nico Bogaerts (Directeur Sensoa), Els Hertogen (Algemeen Directeur 11.11.11), Arnaud Zacharie (Secrétaire général  CNCD), Liesbet Stevens (adjunct-directeur, het Instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen), Meron Knikman (Voorzitter, de Vrouwenraad), Bieke Purnelle en Ciska Hoet (Directeurs RoSa vzw), Micah Grzywnowicz (Director, International Planned Parenthood Federation European Network), Nicolette Van Duursen (Ipas Europe), Nausikaa Martens (Voorzitter van International Federation of Abortion and Contraception Professionals), Sarah De Schepper en Ilse Kint (Zorgcentrum na Seksueel Geweld Antwerpen), Marleen Temmerman (Gynaecologe en Hoogleraar), Kristien Michielsen (Voorzitter Sensoa/ Professor en hoofddocent KULeuven), Eva Brems (Professor of Human Rights Law, Ugent), Marius Dekeyser (Coördinator Hand in Hand tegen Racisme), Stefaan Bonte (Directeur  Artsen zonder Vakantie),  Aline Verschueren (Ondervoorzitter, Jong Domus), Louis Lohlé-Tart (asbl ADRASS), Wouter Arrazola de Oñate (Arts-Onderzoeker Public Health), Wim Slabbinck (Klinisch seksuoloog), Karen François (Gewoon hoogleraar VUB), Els Elaut (klinisch professor seksuologie Universiteit Gent), Hilde De Grave (docent Artevelde Hogeschool, klinisch werkende vroedvrouw Vita Nova prakrijk), Gily Coene (VUB), Lore Roels (Doctoraatsonderzoeker, UGent), Saar Baert (Onderzoeker & trainer seksueel geweld , ICRH Ugent), Nina Van Eeckert (Postdoctoraal onderzoeker, KULeuven), Leen De Kort (Senior onderzoeker, Departement Sociologie Universiteit Antwerpen), Frances Vervaet (Onderzoeker, ICRH UGent), Sarah Van de Velde (Hoofddocent Departement Sociologie UAntwerpen), Anna Wallays (Onderzoeker Departement Sociologie UAntwerpen), Emilie Peeters (ICRH (UGent), Gorik Ooms (Professor  Health Policy,  Instituut Tropische Geneeskunde), Ilse Delbaere (Docent en onderzoeker opleiding vroedkunde - VIVES hogeschool), André Rubbens (Gewezen docent Ethiek, Arteveldehogeschool), Alexis Dewaele (UGent), Jasna Loos (UAntwerpen), Heidi Mertes (Associate Professor in Medical Ethics Universiteit Gent), Tara De Laet (Phd Onderzoeker KU Leuven), Kristien Roelens (Kliniekhoofd, Vrouwenkliniek UZGent), Seppe Segers (Department of Philosophy and Moral Sciences Bioethics Institute Ghent), Svenja Vergauwen (Vlaamse Vereniging Seksuologie), Nicky Loneux (Vroedvrouw), Leona Morgan (Doctoraatsonderzoeker, Ugent en UWC Kaapstad), Veerle Provoost (Professor of empirical and philosophical ethics, Bioethics Institute Ghent Ugent), Jolien Inghels (Doctoraatsonderzoeker Departement Sociologie UAntwerpen), Sigrid Sterckx (Gewoon Hoogleraar, Vakgroep Wijsbegeerte en Moraalwetenschap, UGent), Erick Janssen (Programmadirecteur Seksuologie, KU Leuven), Camille Bauwens (Student UGent), Liv Onckelinckx (activist), Daan Reyndams (activist), Jelle Cabus (Student EU-studies UGent), Hanne Apers (UAntwerpen), Caroline Masquillier (Universiteit Antwerpen), Giulia Scarpa (Onderzoeker), Hadewijch Pecceu (Seksuologe / Relatietherapeut), Nele Lannoo (Stafmedewerker, Beweging tegen Geweld - vzw Zijn), Lotta Coenen (Huisarts en  mandaatassistent, VUB), Teodoro Katinis (UGent), Evelien Luts (Zelfstandig Seksuoloog), Veerle Van Looveren (Kdg), Anke Raymaekers (Seksuoloog en systeemtherapeut), Sam Geuens (Klinisch seksuoloog Hogeschool PXL), Sofia Prekatsounaki (Postdoctoraal onderzoeker KU Leuven), Linda Campbell (UAntwerpen), Xavier de Béthune (Lid van de werkgroep SRHR van Be-cause Health), Sylvie Dewaele (Opleidingsverantwoordelijke Bachelor Vroedkunde Hogeschool UCLL), Hubert Van Puyenbroeck (Professor Psychologie – klinisch seksuoloog  Vrije Universiteit Brussel), Inge Liebaers (Professor Emeritus, VUB), André Van Steirteghem (Professor Emeritus, VUB), Jan De Maeseneer (Professor Emeritus, UGent), Christiana Noestlinger (Senior Onderzoeker, Instituut Tropische Geneeskunde), çavaria, Furia vzw, LUNA vzw, Memisa, vzw Jong, Health[e]Foundation, Centrum voor Geboorteregeling en Seksuele Opvoeding, cgso vzw en  Aditi vzw.