Chemische drugs worden gebruikt in de gay scene, om seks intenser te maken of remmingen weg te nemen. Hoe risicovol is chemsex? Hoe vaak komt het voor? 

Snel naar

    Wat is chemsex? Is dat 'seks hebben onder invloed'? 

    De term ‘chemsex’ of 'chemseks' slaat niet in het algemeen op mensen die drugs gebruiken bij seks. Wat is het wel?

    • Een combinatie van bepaalde chemische drugs gebruiken, met de bedoeling seks onder mannen die seks hebben met mannen intenser te maken of remmingen weg te nemen.
    • Doorgaans zijn er meerdere personen bij betrokken en worden gay dating apps gebruikt om partners te vinden.
    • Het druggebruik vindt vaak plaats in thuissituaties, soms ook in de sekshoreca of op dansfeesten met een internationaal publiek.

    Komt chemsex vaak voor? 

    Uit een analyse van de Belgische respondenten aan de online survey EMIS 2017 blijkt:1

    • 77% heeft nooit drugs gebruikt in een seksuele context.
    • 17,4% gebruikte één of meerdere van volgende producten in het voorbije jaar: XTC, MDMA, cocaïne, amfetamine, crystal meth, mephedrone of ketamine.
    • 10,5% gebruikte één of meerdere van deze producten tijdens seks in de voorbije 4 weken.

    In hetzelfde onderzoek zien we hogere cijfers voor respondenten in Antwerpen en Brussel.

    Is chemsex problematisch?

    Drugs waren altijd al aanwezig in de gay scene, bij het uitgaan en bij sekscontacten, om de seksuele prestatie te versterken of verlengen.

    Veel mannen die seks hebben met mannen ervaren hun middelengebruik niet als problematisch. Ze gebruiken sporadisch, zijn goed geïnformeerd over de gebruikte producten en doen aan risicobeperking vóór, tijdens en na gebruik.2

    • Bij gebruik van GHB/GBL is er een groter risico voor overdosering, die kan leiden tot bewustzijnsverlies, met risico op coma of verstikking.
    • Bij gebruik van crystal meth wordt een sterke ‘craving’ ervaren (fysieke drang tot herhaling van het gebruik), wat meer risico voor verslaving inhoudt.

    Naast direct gerelateerde gevolgen van druggebruik, wijzen betrokkenen ook op effecten zoals:

    • Niet meer kunnen genieten van seks zonder drugs
    • Dagenlang druggebruik dat het sociale en professionele leven verstoort
    • Uitputting door slaapgebrek
    • Depressie en suïcidegedachten ten gevolge van druggebruik

    Stijgt of daalt het problematisch middelengebruik? 

    De laatste jaren merken we een toename van meldingen van problematisch middelengebruik bij chemsex.

    Risicovollere producten

    De producten die de laatste jaren gebruikt worden voor chemsex zijn risicovoller: mephedrone, GHB/GBL, crystal meth. Ze zorgen voor sterke afhankelijkheid, overdosering, psychoses en andere drugsongelukken.

    Slamming

    Ook 'slamming' duikt op. Dat is injecterend gebruik van onder meer crystal meth. Deze praktijk brengt specifieke risico’s mee: hoger risico op verslaving, infecties, hiv-transmissie door gedeeld gebruik van naalden.

    Determinanten van problematisch chemsex-gebruik

    Eenduidige factoren van problematisch chemsex-gebruik zijn er niet.

    Deze factoren liggen mogelijk mee aan de basis van verlies van controle over het middelengebruik:

    • Subculturele normen
    • Mentale gezondheidsproblemen: schaamte, seksuele remmingen, depressie, eenzaamheid, nood aan verbondenheid
    • Seksverslaving
    • Gebruik van dating apps

    Chemsex (en middelengebruik in het algemeen) lijkt ook frequenter voor te komen bij homomannen met hiv.3

    Waar kunnen gebruikers terecht voor hulp? 

    Hoe kan je stoppen of minderen met chemsex? Mannen die seks hebben met mannen die hun middelengebruik problematisch vinden, gaven aan dat ze moeilijk geschikte hulp vinden:

    • Preventieorganisaties voor seksuele gezondheid zijn weinig vertrouwd met druggebruik.
    • In de drughulpverlening is de ervaring met chemsex beperkt. 4 De bestaande drughulpverlening is weinig vertrouwd met de specifieke middelen die gebruikt worden bij chemsex of met de (homo)seksuele context van chemsex.

    Daarom lopen er verschillende initiatieven om de deskundigheid van hulpverleners te verbeteren en hulp op maat te voorzien. Hulpadressen rond chemsex vind je op Allesoverseks.be. 

    Wat onderneemt Sensoa op het vlak van chemsex? 

    Sensoa neemt deel aan de intervisiegroep rond chemsex in Antwerpen. Daar zijn naast initiatiefnemer stad Antwerpen onder meer de drughulpverlening, de hiv-referentiecentra, terreinorganisaties, hulpverleners en ervaringsdeskundigen vertegenwoordigd. 

    Sensoa volgt ook de intervisiegroep rond chemsex in Brussel op. Initiatiefnemer is hier Ex Aequo. Terreinorganisaties, eerstelijnshulpverleners, psychologen, drughulpverlening en de verslavingszorg nemen deel. 

    Webinar over chemsex 2020 (VAD, ITG, Sensoa)

    Eind oktober 2020 organiseerde het Vlaams expertisecentrum alcohol en andere drugs (VAD) samen met Sensoa en het Instituut voor Tropische Geneeskunde (ITG) een tweedelig webinar over chemsex.

    • Wat is chemsex?
    • Wat zijn de noden van mensen die aan chemsex doen? 

    Bekijk het webinar