Een jongen van 15 laat zijn penis zien voor de webcam aan zijn vriend.
Beoordeel de situatie
Toets de situatie af aan de 6 criteria voor gezond seksueel gedrag. We beoordelen hier het gedrag van de jongen.
Is er wederzijdse toestemming?
Is er hier duidelijke wederzijdse toestemming? En beleven beide partijen er plezier aan?
Als de beide partners elkaar kennen en er effectief wederzijdse toestemming is, is de situatie oké.
Is er vrijwilligheid?
Is er in deze situatie enige mate van dwang, druk of beloning aanwezig?
Voor zover we weten niet.
Is er gelijkwaardigheid?
Zijn beide partijen gelijkwaardig aan elkaar?
Dit gedrag is oké als beide partijen gelijkwaardig zijn. Er is bijvoorbeeld geen groot verschil op het vlak van leeftijd, kennis, intelligentie.
Past het gedrag bij de leeftijd en ontwikkeling?
Is het gedrag gepast binnen de leeftijd en ontwikkeling volgens onderzoek?
Het seksueel gedrag is op zich gepast voor de leeftijd. Jongeren maken volgens onderzoek veel gebruik van online communicatie.
Kan het gedrag in deze omgeving en context?
Stoort het gedrag niemand en wordt de privacy gerespecteerd?
We weten in deze situatie niet zeker wie toekijkt.
Wat is de impact?
Kan dit gedrag negatieve gevolgen hebben voor de jongen? Zijn anderen met dit gedrag in gevaar?
Het gedrag is niet zonder risico, bijvoorbeeld dat de andere jongen een opname maakt. Ze hebben hierover geen afspraken gemaakt. Ook de impact voor de andere jongen kan negatief zijn.
Het gedrag in deze voorbeeldsituatie krijgt volgens het Sensoa Vlaggenysteem een gele vlag.
Bekijk de kenmerken voor deze vlag
Er is sprake van geel (licht grensoverschrijdend) gedrag als
- er geen duidelijke wederzijdse toestemming is
- lichte dwang of druk gebruikt wordt
- sprake is van lichte ongelijkwaardigheid in leeftijd, rijpheid, intelligentie
- sprake is van licht aanstootgevend (onbeleefd) gedrag
- het gedrag zelfbeschadigend kan zijn
- het gedrag niet helemaal leeftijdsadequaat is
Hoe reageer je op deze situatie?
Reactie tegenover de jongere:
"Als je niet weet wie de persoon aan de andere kant is, of niet weet of de persoon instemt met het vertoon van je penis, dan doe je dat beter niet. Je kan de ander choqueren, of de persoon kan misbruik van je maken, er opnames van maken en die verspreiden."
Algemene richtlijnen voor reageren bij gele vlag
- Stop gedrag of leid af.
- Benoem of bevraag wat je ziet of hoort.
- Bespreek gevoelens van alle betrokkenen.
- Bevestig de aspecten van het gedrag die positief zijn en leg uit waarom.
- Begrens het deel dat niet oké is en leg uit waarom.
- Maak afspraken over hoe het wel kan en hoe je dat kan aanpakken.
Meer informatie over de ‘richtlijnen tot handelen’ vind je in het pakket ‘Buiten de lijnen’.
Bekijk het beleid in je organisatie
Wil je na deze situatie het beleid van je organisatie bijsturen?
Op Grenswijs.be kan je op maat van je organisatie een integriteitsbeleid opstellen rond seksueel grensoverschrijdend gedrag, agressie of pesten.
Gelijkaardige situaties van seksueel gedrag
Ga aan de slag met het Vlaggensysteem
Voor volwassen cliënten, begeleiders en medewerkers
Voor kinderen en jongeren met een gewone seksuele ontwikkeling
