Drie jongens van 17 verkrachten een meisje van 16.
Beoordeel de situatie
Toets de situatie af aan de 6 criteria voor gezond seksueel gedrag. We beoordelen hier het gedrag van de jongens.
Is er wederzijdse toestemming?
Er is geen toestemming van het meisje.
De jongens dwingen het meisje. Het meisje stemt niet toe.
Is er vrijwilligheid?
Alles gebeurt onder dwang, er is geen sprake van vrijwilligheid.
Is er gelijkwaardigheid?
De jongens zijn ongeveer even oud als het meisje, maar ze vormen een fysiek overwicht met zijn drieën.
Past het gedrag bij de leeftijd en ontwikkeling?
Dit gedrag vindt geen aansluiting bij een normale seksuele ontwikkeling. Seksuele spelletjes zijn op zich normaal, maar hier worden de spelletjes afgedwongen en de grenzen van het meisje overschreden.
Kan het gedrag in deze omgeving en context?
Dit gedrag is in geen enkele context oké.
Wat is de impact?
Heeft dit gedrag negatieve gevolgen voor de jongens zelf? Is het zelfrespect van de jongens in gevaar?
De gevolgen voor het slachtoffer zijn ernstig. Ook voor de jongens zal dit gedrag gevolgen hebben, verkrachting is steeds strafbaar.
Het gedrag in deze voorbeeldsituatie krijgt volgens het Sensoa Vlaggenysteem een zwarte vlag.
Bekijk de kenmerken voor deze vlag
Er is sprake van zwart (zeer ernstig grensoverschrijdend) gedrag als
- er duidelijk geen toestemming is van alle betrokkenen
- het seksueel contact wordt afgedwongen met dreigementen, agressie of geweld
- er een grote ongelijkwaardigheid is tussen beide partijen
- het gedrag totaal niet overeenstemt met wat op die leeftijd gebruikelijk is
- het gedrag zwaar aanstootgevend is
- het zware fysieke, emotionele of psychologische schade tot gevolg heeft
Hoe reageer je op deze situatie?
Reactie tegenover de jongens:
"Jullie hebben een meisje tegen haar zin tot seks gedwongen. Zij was alleen en jullie met drie. Ze heeft duidelijk aangegeven dat ze dat niet wou. Wat is jullie reactie hierop?"
"Hoe is dit gebeurd? Waarmee is het begonnen? Heb je de reactie van het meisje gezien?"
"Seks is alleen leuk voor allebei als het met wederzijdse toestemming gebeurt. Iemand dwingen kan absoluut niet. Dit is een verkrachting. Er is veel kans dat dit meisje hier de rest van haar leven de nare gevolgen van draagt."
"Er zullen gevolgen zijn. We gaan jullie ouders inlichten. Het is ook mogelijk dat het meisje aangifte doet bij de politie. En we leggen jullie een straf op."
Tegenover het meisje:
"De jongens hebben je tegen je zin gedwongen om seks te hebben. Is dat hoe je het hebt ervaren? Het is niet oké om iemand te dwingen, dit is verkrachting."
"Dit mag niet meer opnieuw gebeuren. Hoe kunnen we ervoor zorgen dat dit niet opnieuw gebeurt, wat spreken we hierover af?"
"Er volgt een straf voor de jongens, we gaan de ouders inlichten. Het is ook mogelijk dat jij aangifte doet bij de politie."
"Wil je hier verder met iemand over spreken?"
Algemene richtlijnen voor reageren bij zwarte vlag
- Stop het gedrag.
- Benoem of bevraag wat je ziet of hoort.
- Reageer empathisch: bespreek gevoelens van alle betrokkenen.
- Bevestig de aspecten van het gedrag die positief zijn. Leg uit waarom.
- Begrens het deel dat niet oké is en leg uit waarom.
- Maak afspraken. Verhoog het toezicht en beperk bewegingsvrijheid. Aandacht voor nazorg en herstel.
- Confronteer de betrokkenen en verbied of leg de consequenties uit.
- Neem maatregelen.
- Maak een verslag op en verwijs.
Meer informatie over de ‘richtlijnen tot handelen’ vind je in het pakket ‘Buiten de lijnen’.
Bekijk het beleid in je organisatie
Een situatie als deze is een crisis voor je school of organisatie. Het is belangrijk dat je beschikt over een protocol en dat je goed nadenkt over elke verdere stap.
Wil je na deze situatie het beleid van je organisatie bijsturen? Op Grenswijs.be kan je op maat van je organisatie een integriteitsbeleid opstellen rond seksueel grensoverschrijdend gedrag, agressie of pesten.
Gelijkaardige situaties van seksueel gedrag
Ga aan de slag met het Vlaggensysteem
Voor volwassen cliënten, begeleiders en medewerkers
Voor kinderen en jongeren met een gewone seksuele ontwikkeling
