Hoe zorg je voor een veilige klassfeer tijdens relationele en seksuele vorming? Met PRILS! 5 eenvoudige afspraken die je samen met jongeren kan maken.

PRILS is een up to date versie van PICKASOLL. 

Goede afspraken met PRILS 

PRILS vat de 5 belangrijkste afspraken voor relationele en seksuele vorming samen:

P staat voor ‘Privacy’ 

De persoonlijke verhalen die we hier delen, vertellen we niet door op de speelplaats of online.

We proberen altijd over onszelf te praten: we vertellen geen verhalen van anderen.

We beschermen ook onze eigen privacy, we kiezen zelf wat we zeggen en delen. Dat geldt voor iedereen, ook voor de begeleiders.   

R staat voor ‘Respect’ 

We tonen respect voor elkaar en voor onze verschillen. Dat doen we door naar elkaar te luisteren, elkaar te laten uitspreken en elkaar te proberen begrijpen.

We respecteren onze eigen grenzen én die van de anderen.    

I staat voor ‘Iedereen is anders’ 

Iedereen van ons is anders, we hebben elk een andere achtergrond en andere, eigen, normen en waarden. Sommige jongeren weten al veel over dit thema, of hebben veel ervaring, andere jongeren niet.

Er zijn veel manieren waarop we kunnen verschillen. Bijvoorbeeld uit welke cultuur we komen, welke religie we volgen, wat onze seksuele oriëntatie is en hoe we naar (ons eigen) gender kijken.

Dat is oké. We weten dat, we houden dat in ons achterhoofd en we respecteren elkaars verschillen. We luisteren graag naar nieuwe ideeën en durven twijfelen over wat we al weten.    

L staat voor ‘Lachen mag’ 

Lachen is helemaal oké tijdens deze vorming! Soms vinden we iets grappig, of misschien lach je uit ongemak. Dat is heel normaal. Het kan zelfs helpen om spanning los te laten.

Wel is het belangrijk dat je met je lachen anderen niet stoort of ongemakkelijk maakt. We hebben begrip voor het lachen, maar uitlachen is niet oké. Iedereen moet zich veilig voelen om zichzelf te zijn en vragen te stellen.  

S staat voor ‘Schaamte mag’ 

Het is oké als je je schaamt of ongemakkelijk voelt. Het is misschien geen leuk gevoel, maar het mag er zijn.

Probeer kalm te blijven, je mag zelf kiezen in welke mate je actief meepraat, maar probeer wel te luisteren naar de anderen.   

Hoe gebruik je PRILS?

Het letterwoord is vooral bedoeld als geheugensteuntje voor jou als begeleider. 

  • Laat de afspraken eerst vanuit de groep komen. Jongeren zullen afspraken beter naleven als ze die zelf mochten aanbrengen. Ze gaven namelijk zelf aan dat ze dit belangrijk vinden.
  • De vraag 'Wat hebben jullie nodig opdat jullie zich veilig kunnen voelen?' kan je op weg helpen.  
  • Komen er suggesties uit de groep? Vraag hoe de andere jongeren zich hierbij voelen.
  • Check dan even of alles wat in PRILS aan bod komt, werd vermeld.
  • Gebruik PRILS om de afspraken samen te vatten en aan te vullen waar nodig.

Van PICKASOLL naar PRILS: waarom deze aanpassing? 

Na meer dan 20 jaar trouwe dienst laten we het letterwoord PICKASOLL achter ons. In overleg met professionals en jongerengroepen start Sensoa met het nieuwe letterwoord PRILS. 

PICKASOLL was bedoeld als leidraad om goede klasafspraken te maken. Doorheen de jaren voegden we letters toe op basis van nieuwe informatie. Toch merkten we dat de begrippen uit PICKASOLL niet meer aansloten bij de noden van jongeren van nu. Ook de lengte van het letterwoord werd een struikelblok. 

  • PRILS is eenvoudiger, zonder dat er inhoudelijke elementen verloren gaan. Zowat alles wat in PICKASOLL zat, is nog steeds aanwezig in PRILS.
  • PRILS is meer op maat van de huidige doelgroepen en hun noden.
  • Eén element werd toegevoegd: schaamte. Zo sluit dit letterwoord beter aan bij de huidige realiteit van onze doelgroep.
  • PRILS bevat verworven inzichten en ervaringen van begeleiders en jongeren.

De eerste versie van de PRILS-afspraken verscheen in 2022 in het lespakket Tussen de lakens voor OKAN-klassen van Sensoa. 

Zijn materialen waar 'PICKASOLL' nog vermeld staat, dan verouderd? 

In sommige fysieke en digitale materialen zal je nog 'PICKASOLL' vinden. Je kan die zeker nog gebruiken.

Sensoa past dit gaandeweg aan bij de update van lesmaterialen. 

Wil je lesgeven over relaties en seksualiteit? Zoek je tips voor een goede begeleidershouding? Bekijk onze lestips, materialen, opleidingen