Werk je voor een lokaal bestuur en wil je seksueel grensoverschrijdend gedrag in de publieke ruimte aanpakken?
Veilig kunnen uitgaan en op een veilige manier plezier beleven is essentieel. Je kan op diverse manieren bijdragen aan het voorkomen van seksueel grensoverschrijdend gedrag door een 'safer space' of 'veilige omgeving' te voorzien. 

Een safer space voorzien

Wat is een safer space?

Een safer space is een veilige omgeving waar mensen zichzelf kunnen zijn zonder veroordeeld, gediscrimineerd of slachtoffer van fysiek of psychologisch geweld te worden. Meestal dekt een safer space een heel evenement. Hier verwijst een safer space naar een specifieke aparte ruimte op een evenement. Het kan ook een meldpunt zijn voor incidenten. Het is dan belangrijk dat de juiste mensen in je safer space aanwezig zijn.

Wat moet je voorzien bij een safer space?

Vaak kan je er terecht voor psychosociale steun, maar niet voor medische bijstand. Er moet dus een goed contact zijn met de EHBO om op tijd medische hulp in te schakelen als dat nodig is. 

Er kunnen ook meldingen toekomen in je safer space. Bekijk daarom of je een apart meldpunt wil oprichten en hoe dit kan samenwerken met de safer space.  

Praktische tips voor een safer space

  • Zorg dat er genoeg ruimte voorzien is. 
  • Ook zet je best in op een prikkelarme omgeving. Dit houdt in dat er weinig mensen, beweging en geluid zijn. Privacy is hier erg belangrijk. Voorzie dus een ruimte waar niet telkens mensen ongevraagd de rust komen verstoren.  
  • Zorg ervoor dat je safer space zichtbaar is. Je bezoekers moeten weten waar ze naartoe kunnen gaan indien het nodig is. 
  • Zorg ervoor dat het centraal gelegen is, zodat bezoekers niet te ver moeten wandelen om hier naartoe te gaan. 
  • Soms is er medische hulp nodig, zet daarom je safer space dichtbij de EHBO-post.   

Communiceer over de safer space

Een safer space staat niet op zichzelf, iedereen die op het evenement werkt moet hiervan op de hoogte zijn en moet ook weten waar het allemaal voor dient.

Brief dus zeker tijdig je medewerkers.  

Zorg dat je publiek weet dat er een safer space is via sociale media, affiches, je website. Geef het duidelijk aan op het plan van je evenement.

Externe Hulp voor je safer space

  • Punt.vzw zet zich in voor slachtoffers van seksueel grensoverschrijdend gedrag. Voor evenementen kan je hen contacteren om aan sensibilisatie te doen rond seksueel grensoverschrijdend gedrag en het opvangen van eerste slachtoffers. 
  • Safe ‘n Sound is het peer support en harm reduction project van het Vlaams expertisecentrum Alcohol en andere Drugs (VAD). Je kan bij hen terecht voor informatie over alcohol en andere drugs, gehoorschade en veilig vrijen. Je kan hen ook inschakelen om op je evenement te staan.  
  • Cavaria is de Vlaamse belangenverdediger van LGBTI-mensen en koepel van LGBTI-organisaties. Zij hebben een project rond 'Veilige(re) Vertrouwde Omgevingen', dat specifiek aandacht besteedt aan safer spaces voor LGBTI+- personen. 

Andere maatregelen om seksueel grensoverschrijdend gedrag te voorkomen

  • Informeer de crew, standhouders, security, EHBO, etc. over de maatregelen die zijn genomen om seksueel grensoverschrijdend gedrag te voorkomen. Zorg voor een goede onderlinge communicatie.
  • Leid je medewerkers op om in te grijpen als ze seksueel grensoverschrijdend gedrag zien via de 5 A's
  • Voorzie opgeleide mensen om meldingen aan te doen. Maak dit duidelijk aan de bezoekers, bijvoorbeeld via specifieke T-shirts.  
  • Voorzie psychosociale opvang. Schakel professionals in die de juiste ondersteuning kunnen bieden als er zaken gebeuren die over de grens gaan. 
  • Werk met een handelingsprotocol. Dit is je houvast tijdens het evenement. Zo zet je er onder andere in wie wat doet en opvolgt. Ook kan je hier kijken wat jullie doen bij bepaalde meldingen. 
  • Hou een logboek bij waar je alle feiten in registreert. Zo krijg je een beter zicht op waar veel incidenten zich hebben afgespeeld. Hier kan je bij de volgende editie rekening mee houden. 
  • Evalueer achteraf de werking van je safer space/meldpunt. Zorg ervoor dat je meldpunt ook nog na het evenement bereikbaar is, zo kunnen personen achteraf ook nog altijd iets melden. Bekijk hoe je met meldingen bent omgegaan en of er moeilijkheden waren. 

Good practices van safer spaces

  • Veilige jeugdevenementen – Provincie Vlaams-Brabant: Doel van het project is om op een veilige en haalbare manier nog voldoende evenementen te kunnen blijven organiseren op lokaal niveau. Door het opstellen van de risicoscan en de opleiding voor fuifcoach geven ze lokale besturen concrete handvaten om een (jeugd)evenementenbeleid uit te werken binnen de eigen gemeente. 
  • We Care A Lot is een initiatief van Pukkelpop, Extrema Outdoor, Rock Werchter, Festival Dranouter, Tomorrowland en Graspop Metal Meeting. Op elk festival staan zij met een preventiestand waar mensen terecht kunnen met vragen over alcohol, drugs, veilig vrijen enzovoort. Elke stand ziet er een beetje anders uit naargelang de noden van de bezoekers van dat festival. 
  • Zoek je nog inspiratie? Bekijk dan deze goede praktijk uit Antwerpen.