Een man kan zijn handen niet thuishouden en raakt ‘per ongeluk’ steeds de borsten van vrouwen aan. Twee vrouwen houden afstand.
Beoordeel de situatie
Toets de situatie af aan de 6 criteria voor gezond seksueel gedrag. We evalueren het gedrag van de man.
Is er wederzijdse toestemming?
Hij raakt vrouwen ongewenst aan op intieme plaatsen, zij geven hiervoor geen toestemming.
Is er vrijwilligheid?
Hij doet dit vrijwillig, maar kondigt de aanrakingen niet aan en verrast de vrouwen dus.
Is er gelijkwaardigheid?
Er is geen sprake van grote ongelijkwaardigheid.
Past het gedrag bij de leeftijd en ontwikkeling?
Er is geen functioneringsprobleem.
Kan het gedrag in deze omgeving en context?
Het criterium context is niet van toepassing: dit gedrag is in geen enkele context oké.
Wat is de impact?
Het gebeurt bij herhaling, het is een vrij intieme aanraking. Het effect op de beide vrouwen is dat ze zich niet meer op hun gemak voelen. De man kan ook nadelige gevolgen ondervinden door zijn gedrag zoals uitsluiting.
Conclusie: Afhankelijk van het besef, de herhaling en het functioneringsniveau van de man zal het gedrag een rode of gele vlag krijgen.
Het kan ook evolueren naar een zwarte vlag, indien de man welbewust vrouwen hiermee intimideert.
Het gedrag in deze voorbeeldsituatie krijgt volgens het Sensoa Vlaggenysteem een rode vlag.
Bekijk de kenmerken voor deze vlag
Er is sprake van rood (ernstig grensoverschrijdend) gedrag als
- er geen duidelijke toestemming is van beide betrokkenen
- er gebruik gemaakt wordt van manipulatie, chantage of macht om een seksueel contact af te dwingen
- er sprake is van een grote ongelijkwaardigheid tussen de betrokkenen
- als het gedrag bij de meeste kinderen of jongeren pas op latere leeftijd wordt geobserveerd
- het gedrag beledigend of kwetsend is voor anderen
- het gedrag fysieke, emotionele of psychologische schade veroorzaakt
Hoe reageer je op deze situatie?
Reactie tegenover de man:
- Je raakt ongevraagd en onverwacht vrouwen aan op intieme plaatsen zoals borsten en billen. Kan je daar iets meer over vertellen?
- Het is oké om aanrakingen leuk te vinden, maar het is niet oké om dit zonder toestemming te doen. Bovendien zijn deze vrouwen daar niet zo gelukkig mee.
- Hoe ga je dit in de toekomst vermijden?
Topics voor een verder gesprek met de man:
- Verwachtingen, wensen en grenzen
- Kennis van hoe anderen dit ervaren
- Informatie over seksuele intimidatie en gevolgen
- Hulp bij aanvaardbare sociale contacten.
Reactie tegenover de vrouwen:
- Jullie houden afstand van de man omdat je schrik hebt dat hij jullie terug zal aanraken. Hoe ervaren jullie dit? Het is oké om grenzen aan te geven, het is niet oké dat de ander daar geen respect voor heeft.
- Hoe kan je nog duidelijker maken dat je deze aanrakingen niet wenst?
- Hoe kunnen we hierover duidelijker afspraken maken met de man, zodat jullie zich niet onveilig moeten voelen in zijn nabijheid?
Topics voor een verder gesprek met deze vrouwen:
- Ervaring en omgaan met seksueel intimiderend gedrag van anderen
- Rol van omstaanders
- Klachtenregeling
- Hoe communiceren over grenzen
Algemene richtlijnen voor reageren bij rode vlag
- Benoem het gedrag
- Vraag naar de beleving van alle betrokkenen
- Bevestig het gedrag: wat is oké en waarom
- Begrens het gedrag: zeg wat niet oké is en waarom
- Maak afspraken: hoe hier in de toekomst mee omgaan?
- Monitoring: verhoog toezicht, stel maatregelen voor
- Registreer intern
Meer informatie over de ‘richtlijnen tot handelen’ vind je in het boek ‘Sensoa Vlaggensysteem voor Volwassenen’.
Bekijk het beleid in je organisatie
Bespreek hoe je seksuele intimidatie serieus neemt, voorzie een aanspreekpunt voor klachten, bekijk hoe je met de betrokkenen opvolging kan voorzien, werk aan een veilige sfeer.
Wil je na deze situatie het beleid van je organisatie bijsturen? Op Grenswijs.be kan je op maat van je organisatie een integriteitsbeleid opstellen rond seksueel grensoverschrijdend gedrag, agressie of pesten.
Gelijkaardige situaties van seksueel gedrag
Ga aan de slag met het Vlaggensysteem
Voor volwassen cliënten, begeleiders en medewerkers
Voor kinderen en jongeren met een gewone seksuele ontwikkeling
