Twee jongens van 11 en 17 masturberen elkaar samen in het kleedhokje van het zwembad.
Beoordeel de situatie
Toets de situatie af aan de 6 criteria voor gezond seksueel gedrag. We beoordelen hier het gedrag van de jongen van 17.
Is er wederzijdse toestemming?
Is er hier duidelijke wederzijdse toestemming? En beleven alle partijen er plezier aan?
Beide jongens willen dit doen.
Is er vrijwilligheid?
Is er in deze situatie enige mate van dwang, druk of beloning aanwezig?
Beide jongens lijken ervan te genieten op de tekening, ook de jongen van 11.
De kans bestaat echter dat de jongen van 11 zich onder druk voelt gezet. Of al stappen zet waar hij nog niet aan toe is.
Is er gelijkwaardigheid?
Zijn beide partijen gelijkwaardig aan elkaar?
Een leeftijdsverschil van meer dan 3 jaar is gevaarlijk omdat de verhouding tussen beiden niet gelijkwaardig genoeg is.
Past het gedrag bij de leeftijd en ontwikkeling?
Is het gedrag gepast binnen de leeftijd en ontwikkeling volgens onderzoek?
Het ontwikkelingsverschil tussen beide jongens is te groot. De kans bestaat dat de jongen van 11 al stappen zet waar hij nog niet aan toe is.
Kan het gedrag in deze omgeving en context?
Stoort het gedrag niemand en wordt de privacy gerespecteerd?
Een kleedhokje in een openbaar zwembad is geen privéruimte.
Je bent misschien niet zichtbaar, maar wel bijvoorbeeld hoorbaar, en het is een openbare plaats. Daardoor kan er sprake zijn van openbare zedenschennis.
Wat is de impact?
Heeft dit gedrag negatieve gevolgen voor deze jongen van 11? Komt de jongen van 17 hiermee in de problemen?
Dit kan een negatief effect hebben op de jongen van 11, maar ook de oudere jongen kan hiermee in de problemen komen.
Het gedrag in deze voorbeeldsituatie krijgt volgens het Sensoa Vlaggenysteem een rode vlag.
Bekijk de kenmerken voor deze vlag
Er is sprake van rood (ernstig grensoverschrijdend) gedrag als
- er geen duidelijke toestemming is van beide betrokkenen
- er gebruik gemaakt wordt van manipulatie, chantage of macht om een seksueel contact af te dwingen
- er sprake is van een grote ongelijkwaardigheid tussen de betrokkenen
- als het gedrag bij de meeste kinderen of jongeren pas op latere leeftijd wordt geobserveerd
- het gedrag beledigend of kwetsend is voor anderen
- het gedrag fysieke, emotionele of psychologische schade veroorzaakt
Hoe reageer je op deze situatie?
Reactie tegenover de jongen van 17:
"Je masturbeert een jongen van 11, stemt hij daarin toe? Weet je hoe hij dat ervaren heeft? Dit gedrag mag je alleen doen met leeftijdsgenoten. We kunnen dit beschouwen als misbruik."
"Je kan dit ook niet doen in het zwembadhokje want er te weinig privacy. Als dit opnieuw gebeurt, dan moeten we verdere stappen ondernemen. Wat kunnen we hierover afspreken?"
Reactie tegenover de jongen van 11:
"Die jongen van 17 en jij hebben wederzijds gemasturbeerd. Heb je daarin toegestemd? Hoe heb jij dat ervaren?"
"Dit gedrag is oké als het onder leeftijdsgenoten gebeurt, en als beiden akkoord zijn. Anders wordt het beschouwd als misbruik."
"Ook het zwembad is niet de goede plaats om dit te doen. Er is niet genoeg privacy. Dit mag niet opnieuw gebeuren. Wat kunnen we doen om dat te voorkomen?"
Algemene richtlijnen voor reageren bij rode vlag
- Stop het gedrag.
- Benoem of bevraag wat je ziet of hoort.
- Reageer empathisch: bespreek gevoelens van alle betrokkenen.
- Bevestig de positieve aspecten van het gedrag. Leg uit waarom.
- Begrens het deel dat niet oké is en leg uit waarom.
- Maak afspraken. Verhoog het toezicht, heb aandacht voor nazorg en herstel
- Confronteer de betrokkenen en verbied. Leg de consequenties uit.
Meer informatie over de ‘richtlijnen tot handelen’ vind je in het pakket ‘Buiten de lijnen’.
Bekijk het beleid in je organisatie
Toezicht is belangrijk, ook bij niet-gemengde activiteiten. Onderzoek ook andere gelegenheden waar jongens zich zouden kunnen afzonderen.
Communiceer met alle partijen, ook met de ouders. Volg het protocol en bekijk welke maatregelen je kan nemen.
Wil je na deze situatie het beleid van je organisatie bijsturen? Op Grenswijs.be kan je op maat van je organisatie een integriteitsbeleid opstellen rond seksueel grensoverschrijdend gedrag, agressie of pesten.
Gelijkaardige situaties van seksueel gedrag
Ga aan de slag met het Vlaggensysteem
Voor volwassen cliënten, begeleiders en medewerkers

Voor kinderen en jongeren met een gewone seksuele ontwikkeling
