Sensoa is het Vlaams expertisecentrum voor seksuele gezondheid. Sensoa is er voor iedereen in Vlaanderen en Brussel.

Snel naar

    Missie

    Sensoa wil de seksuele gezondheid in Vlaanderen en Brussel bevorderen, binnen een internationaal perspectief. We vertrekken daarbij vanuit de definitie van seksuele gezondheid van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO). 

    Seksuele gezondheid is meer dan afwezigheid van ziekte en voorkomen van risico's van ongeplande zwangerschap, seksueel grensoverschrijdend gedrag, seksueel overdraagbare aandoeningen en hiv. 

    Er moet ook aandacht zijn voor de plezierige en aangename kanten van seksualiteit. Dat vertaalt zich in een positieve en respectvolle benadering van seksualiteit en seksuele relaties. 

    Seksuele gezondheid is onlosmakelijk verbonden met de promotie en bescherming van de seksuele rechten. Wij vinden dat seksuele rechten moeten worden gerespecteerd, beschermd en gerealiseerd, zodat iedereen seksualiteit kan beleven vrij van dwang, discriminatie en geweld. 

    Naast seksuele rechten staan wij ook voor reproductieve rechten. Dat is het basisrecht van alle koppels en individuen om vrij te beslissen hoeveel en wanneer zij kinderen willen. Het gaat ook over het recht om daartoe over informatie en middelen te beschikken. Ieder mens heeft het recht om zelf te beslissen over hun voortplanting, vrij van discriminatie, dwang en geweld, zoals ook uitgedrukt in de mensenrechten. 

    Visie

    Proactief werken: We zijn een dynamische organisatie die niet enkel reageert, maar ook anticipeert op toekomstige ontwikkelingen.

    Samenwerking in partnerschap: We werken zo veel mogelijk samen met relevante partners in (bestaande) samenwerkingsverbanden. We werken aanvullend en we versterken elkaar.

    Feiten en waarden: We kiezen voor een aanpak die gebaseerd is op feiten en best practices.

    Focus op kwetsbare groepen: We werken niet alleen voor een algemeen publiek en professionals. We ontwikkelen ook acties en interventies voor kwetsbare groepen met specifieke problemen op vlak van seksuele gezondheid.

    Seksuele rechten zijn mensenrechten: Iedereen heeft recht op ontplooiing van de eigen seksualiteit en seksuele gezondheid. Zolang er toestemming is van alle betrokkenen en men zichzelf en de ander geen schade toebrengt.

    Diversiteit: We houden rekening met de diversiteit van de samenleving bij het verspreiden van informatie en het opzetten van acties. We komen op tegen discriminatie op basis van sekse, gender, seksuele identiteit en seksuele oriëntatie, gezondheidsstatus inclusief serostatus, leeftijd of etnische oorsprong.

    Genderinclusief: Sensoa streeft naar genderinclusief taalgebruik. Medewerkers kunnen in hun e-mailhandtekening aangeven met welke voornaamwoorden ze graag worden aangesproken. Sensoa volgt hiermee de aanbevelingen van de Vlaamse overheid. 

    Sociaal en duurzaam: Sensoa engageert zich niet alleen bij te dragen aan een gezonde, maar ook aan een sociale en duurzame samenleving. We onderschrijven daarom de ethische code voor de sector gezondheidsbevordering en ziektepreventie in Vlaanderen.

    Activiteiten in Vlaanderen

    Onderzoek. We onderzoeken en analyseren maatschappelijke ontwikkelingen en tendensen.

    Seksuele gezondheid en rechten promoten. We formuleren en promoten duidelijke standpunten over seksuele gezondheid en rechten. We ijveren voor betere toegang tot seksuele en reproductieve zorg. We maken sensibiliserende campagnes.

    Ondersteuning van beleidsvoorbereiding en beleidsuitvoering. We ondersteunen overheden en beleidsmakers van relevante sectoren en instellingen.

    Informatie en advies. We geven informatie en advies over seksualiteit en relaties, voornamelijk via onze websites www.allesoverseks.be en www.zanzu.be.

    Vormingen en opleidingen. We zorgen voor vorming en opleiding van professionals. We ijveren voor het opnemen van seksuele gezondheid in opleidingen, leerplannen en eindtermen van het onderwijs.

    Aanbod van educatieve materialen. We ontwikkelen en verspreiden educatieve materialen voor relationele en seksuele vorming. 

    Sensoa Positief ondersteunt mensen met hiv, mensen uit hun omgeving en professionals die met hiv in contact komen.

    Partnerorganisatie van de Vlaamse overheid

    Sensoa is erkend als partnerorganisatie van de Vlaamse overheid.

    De samenwerking met een partnerorganisatie wordt vastgelegd in een beheersovereenkomst met de Vlaamse overheid. Deze wordt geconcretiseerd in jaarplannen en bijhorende begroting.

    De opdracht van onze beheersovereenkomst met Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin is de seksuele gezondheid in Vlaanderen en Brussel bevorderen. Daartoe werd een beleidsplan voor de periode 2022-2026 opgesteld.

    Andere partnerorganisaties zijn bijvoorbeeld:

    Als partnerorganisatie neemt Sensoa deel aan het netwerk van Partnerorganisaties Ondersteuning Settinggericht Werken (PO OSW). Zo zetten we mee onze schouders onder een versterkte samenwerking tussen partners in preventie en stroomlijnen we samen het aanbod uit de preventiesector.

    Sensoa en het Belgische Hiv Plan  

    Sinds 2014 is er een Hiv Plan voor België. Sensoa werkt daaraan mee.   

    Wat doet het Hiv Plan? 

    Het Plan zorgt voor afstemming tussen de verschillende disciplines, organisaties en bevoegdheden. Zo hebben acties meer effect.  

    Het eerste nationale Hiv Plan 2014-2019 werd opgesteld door een groot aantal volksgezondheids- en doelgroep-organisaties. Het Plan leidde al tot een aantal belangrijke verwezenlijkingen.

    Nieuw Hiv Plan voor 2020-2026

    Voor de periode 2020-2026 is er een nieuw voorstel van Hiv Plan, dat rekening houdt met de recente evoluties. Er is ook bijzondere aandacht voor andere soa’s. 

    Activiteiten op internationaal niveau

    Op wereldvlak zijn de problemen en uitdagingen inzake seksuele gezondheid, hiv en aids en seksuele rechten groot. We pleiten voor deze thema’s:

    • voor aandacht in het beleid over ontwikkelingssamenwerking
    • en maximale opvolging van internationale akkoorden.

    We ijveren voor respect voor seksuele en reproductieve rechten van elk individu wereldwijd door:

    • het secretariaat van de Parlementairen voor de 2030 Agenda en de Werkgroep seksuele en reproductieve gezondheid en rechten op te nemen
    • ons actief te verbinden in internationale netwerken
    • ons lidmaatschap van de International Planned Parenthood Federation (IPPF)
    • informatie te bieden aan verschillende overheidsinstanties

    Meer informatie op www.sensoainternational.be

    Historiek van Sensoa

    Sensoa onstond uit een fusie van zes organisaties die de werkten rond hiv en aids, geboorteregeling en seksuele opvoeding. In 2001 kwamen vijf aidsorganisaties samen in Sensoa. In 2003 werd ook CGSO Trefpunt in Sensoa opgenomen.

    Promotie van seksuele gezondheid is nog een nieuw begrip. De inhoud hiervan evolueert. Zo is het belang van seksuele rechten en preventie van grensoverschrijdend gedrag in belang toegenomen. Naast de preventie van risico’s is er vandaag de dag ook meer aandacht voor seksueel welzijn.

    De aidsorganisaties

    Midden jaren tachtig van de twintigste eeuw doken de eerste gevallen van besmetting met het hiv-virus in België op. De overheid reageerde traag of voorzichtig met vaak moreel gekleurde informatiecampagnes en materialen. Zo ontstonden snel enkele organisaties op vrijwillige basis.

    In 1985 startte de Aidstelefoon. Een twintigtal vrijwilligers beantwoordden vragen over aids en veilig vrijen.

    In 1987 werd Het Aidsteam opgericht. Met de aidsbus trokken ze heel Vlaanderen rond om te informeren en sensibiliseren rond aids. Het Aidsteam concentreerde zich nadien op de doelgroep homomannen.

    In 1987 ging in Brussel The Foundation aan de slag met het buddysysteem. Opgeleide vrijwilligers gaven praktische, emotionele en sociale ondersteuning aan mensen met aids.

    Eind jaren ’80 ontstond De Witte Raven. Zij evolueerden naar een belangenvereniging voor mensen met hiv en aids en veranderden hun naam in Hiv-Vereniging Vlaanderen.

    In 1988 werd het InterProvinciaal Aids coördinaat opgericht in samenwerking met het Instituut voor Tropische Geneeskunde. Enkele jaren later werd de naam veranderd in IPAC soa & aids-vzw.

    CGSO Trefpunt

    In 1955 werd door een aantal geëngageerde personen de Belgische Vereniging voor Seksuele Voorlichting (BVSV) opgericht. Het BVSV gaf juiste en heldere, wetenschappelijke inzichten en opvattingen over het geslachtsleven en over maatschappelijk en cultureel leven.

    In de jaren zeventig veranderden zij hun naam in de Centra voor Geboorteregeling en Seksuele Opvoeding (CGSO). Hun dienstverlening werd in 1995 een onderdeel van de Centra voor Algemeen Welzijnswerk. De overkoepelende organisatie, CGSO Trefpunt, bleef nog bestaan tot 2003 met onder meer een documentatie- en vormingscentrum.